Tijdens de overgang kunnen er allerlei klachten ontstaan. Doordat de eierstokken hun functie verliezen, ontstaat er een hormonale disbalans. Dit proces verloopt geleidelijk. Je zult vaak als eerste merken dat de menstratiecyclus veranderd. Zo kan de periode tussen de menstruaties door langer worden maar ook korter. Ook is het mogelijk dat er tijdens de overgang hevigere bloedingen optreden. Maar hevig menstrueel bloedverlies kan ook een andere oorzaak hebben. In dit artikel wordt hier dieper op ingegaan en kom je te weten wat hevig menstrueel bloedverlies nu eigenlijk is en waarom je hier niet zomaar genoegen mee zou moeten nemen.
Hevig menstrueel bloedverlies
De campagne Bloedserieus geeft code rood. Vrouwen met hevig menstrueel bloedverlies wachten vaak jarenlang voordat zij medische hulp zoeken. Door de coronacrisis wordt die termijn nog verder opgerekt. Uitstelgedrag heeft onnodige gezondheidsrisco’s tot gevolg en kan tot lange wachtlijsten in de zorg leiden. Tijdens de Bloedserieus campagnemaand in november worden vrouwen met hevig menstrueel bloedverlies (HMB) daarom nog nadrukkelijker opgeroepen wél naar de huisarts te gaan.
Uitstelgedrag leidt tot onnodige gezondheidsrisico’s
Hevig menstrueel bloedverlies (HMB) is een veelvoorkomend gynaecologisch probleem. Maar liefst 1 op de 5 vrouwen krijgt er in de premenopauze mee te maken.1 In Nederland alleen gaat het om ongeveer 500.000 vrouwen tussen de 35 en 55 jaar. Dat HMB een medisch erkende aandoening is, beseffen te weinig vrouwen. Zij wachten daardoor tot het echt niet langer kan voordat zij medische hulp zoeken. Soms jarenlang.
Door de coronacrisis wordt die termijn mogelijk nog verder opgerekt. Alle niet-acute zorg stond het afgelopen jaar maandenlang on-hold. Ook nu blijven vrouwen met HMB-klachten zorg mijden; uit angst voor besmetting of om de zorg niet verder te belasten. Uitstelgedrag kan tot oplopende wachtlijsten in de gezondheidszorg leiden. Het heeft onnodige gezondheidsrisico’s bij vrouwen tot gevolg. De campagne Bloedserieus roept vrouwen met HMB-klachten daarom nadrukkelijk op om wél een afspraak met de huisarts te maken.
Aan HMB kan een ander gezondheidsprobleem ten grondslag liggen
HMB wordt vaak veroorzaakt door hormonale veranderingen in de premenopauze. Ook myomen en poliepen (vleesbomen) kunnen hevige menstruaties geven. HMB is geen levensbedreigende aandoening en de exacte oorzaak kan niet altijd worden vastgesteld, maar aan hevige menstruaties kunnen ook andere aandoeningen ten grondslag liggen. Denk aan stollingsstoornissen, endometriose, adenomyose, PCOS of gynaecologische kanker. Om gezondheidsrisico’s uit te sluiten, is het daarom wel degelijk belangrijk om medisch onderzoek te laten doen.
Volgende maand gaat het vast beter…
Karakteristiek voor HMB in de premenopauze is dat de klachten langzaam verergeren. Daardoor groei je er als het ware in mee.
Lees ook: Wat is de premenopauze?
De gedachte dat het volgende maand vast beter gaat, houdt lang stand. Zodra de agenda rondom de menstruatie gepland moet worden, is volgens de Bloedserieus-campagne sprake van ‘code rood.’ Niet in elk beroep kun je om het uur naar de wc. Nu door corona vaker wordt thuisgewerkt, waardoor er minder stress vanwege doorlekken is, lijken klachten mogelijk milder dan dat zij in werkelijkheid zijn. Een menstruatiedagboek of menstruatiescorekaart bijhouden kan inzicht geven in de ernst van de klachten en is meteen een goede voorbereiding op een gesprek met de arts.
Slechts 54% van de vrouwen gaat voor HMB naar de huisarts
Uit onderzoek onder 1.004 Nederlandse vrouwen met HMB-klachten blijkt dat slechts 54% naar de huisarts gaat en maar 27% vervolgens bij de gynaecoloog belandt.2 Meer dan de helft (60%) denkt nog altijd dat menstruatieproblemen er nu eenmaal bij horen. Driekwart (75%) weet niet dat HMB een medisch erkende aandoening is. Meer dan een kwart (27%) denkt dat de huisarts toch niets kan doen. Maar liefst 35% had eerder medische hulp gezocht als men had geweten dat HMB een erkende aandoening is en 28% als men had geweten dat er meerdere, eenvoudige behandelopties zijn. Denk aan hormoontherapie of minimaal invasieve chirurgische ingrepen die poliklinisch en onder plaatselijke verdoving kunnen worden uitgevoerd.
Hoe herken je HMB?
Symptomen van HMB zijn:
- Korte cyclus (minder dan 21 dagen)
- Langdurige menstruatie (meer dan 7 dagen)
- Hevige menstruatiepijn
- Veel bloedverlies (driekwart longdrinkglas of meer)
- Verlies van grotere stolsels
Vrouwen met HMB hebben vaak meerdere menstruatieproducten tegelijk nodig om doorlekken te voorkomen en moeten tampons en maandverband soms om de 1-2 uur verwisselen. Vermoeidheid door ijzertekort (bloedarmoede) is een veelvoorkomende lichamelijke klacht.
De impact van HMB: lichamelijk, psychisch en sociaal
HMB is een aandoening die nogal wat impact heeft: lichamelijk, psychisch en sociaal. Van de ondervraagden zegt 61% dat HMB een negatieve invloed heeft op het emotioneel welbevinden, 60% op het lichamelijk welbevinden, 56% op het seksleven, 50% op vrijetijdsbesteding en 50% op het zelfvertrouwen.
37% heeft elke menstruatie hoofdpijn35% voelt zich prikkelbaar of humeurig33% heeft elke cyclus hevige buikkrampen85% is extreem vermoeid, al dan niet door ijzertekort40% voelt zich depressief door HMB
Van de ondervraagden zegt 62% trainingen of sportactiviteiten af en cancelt 38% activiteiten buitenshuis, zoals etentjes. Maar liefst 4 op 10 vrouwen melden zich ziek van werk; gemiddeld 1,7 dag per jaar. Als reden noemt 31% buikklachten, 28% migraine en 20% verkoudheid/griep.
Ruim driekwart van de ondervraagden zegt HMB met vriendinnen te kunnen bespreken. Dat lijkt positief. Daar staat tegenover: bijna een kwart durft dit niet. Mannen zijn al helemaal geen populaire gesprekspartner. Zelfs de eigen partner is dat niet. De Top-5 van mensen met wie men HMB durft te bespreken: vrouwelijke huisarts (78%), vriendin (76%), moeder (68%), vrouwelijke verpleegkundige (67%) en de eigen partner (67%).
Bloedserieus campagnemaand: elk jaar in november
Vrouwen met HMB hebben een bloedserieus verhaal. Dat verhaal hoor je alleen zelden en dat is raar, want HMB heeft enorme impact op de kwaliteit van leven. Daarbij kan aan HMB ook een andere medische aandoening ten grondslag liggen. Het is daarom altijd verstandig medisch onderzoek te laten doen.
De landelijke voorlichtingscampagne Bloedserieus roept vrouwen met HMB-klachten daarom nog nadrukkelijker op om wél naar de huisarts te gaan. Ook in tijden van corona. Tijdens de Bloedserieus campagnemaand november organiseren ziekenhuizen in heel Nederland extra online spreekuren en webinars om voorlichting te gegeven. Via de website hevigbloedverlies wordt het jaar rond voorlichting over oorzaken en behandelopties bij HMB gegeven. HMB is een medisch erkende aandoening waarvoor meerdere eenvoudige oplossingen bestaan.
Bronnen: 1Shapley M, Jordan K, Croft PR. An epidemiological survey of symptoms of menstrual loss in the community. Br J Gen Pract. 2004 May;54(502):359-63. 2Heavy Periods, online survey among 1,004 women who have experienced heavy periods in the past 3 years (18+), 14th to 18th September 2018, 24 september 2018, 3 Monkeys Zeno for Hologic Benelux.
