Fermentatie: Wat is fermenteren en hoe doe je dat?

Fermenteren is een hele oude techniek die vroeger veel gebruikt werd. Door zelfgeweekte groente en fruit langer te kunnen bewaren en zo de houdbaarheid te verlengen, werd dit in weckpotten gestopt. Op deze manier kon je de gehele winter volop genieten van deze groenten en fruit. Tegenwoordig is deze manier weer helemaal populair aan het worden. Lékué komt met een handige fermenteerset waardoor je nu ook heel gemakkelijk zelf aan de slag kunt om te gaan fermenteren. In dit artikel leg ik uit wat fermenteren is en hoe je dit gemakkelijk zelf kunt doen.

Wat is fermenteren?

Fermenteren betekent eigenlijk niks anders dan het bewerken van voedsel zodat het langer houdbaar blijft. Fermentatie is een natuurlijk proces wat ontstaat wanneer je groenten of fruit met wat zout in een weckpot bewaard. Melkzuurbacteriën komen van nature voor op groente- en fruitsoorten. Tijdens het fermenteren worden vervolgens de suikers (zetmeel of vezels uit het groente of fruit) door het natuurlijke gistingsproces wat dan ontstaat, omgezet in melkzuur.  Zuurkool is een mooi voorbeeld van dit gefermenteerd voedsel.

Hoe verloopt het fermentatieproces?

Fermentatie is een proces waarbij micro-organismen worden gebruikt om een voedingsmiddel te veranderen. Door warmte, zuurstof, vocht en de toevoeging van bepaalde ingrediënten als zout en kruiden gaan micro-organismen groeien.  Bij fermentatie zorgen deze micro-organismen (bacteriën, schimmels of gisten) voor het omzetten van stoffen in een product. Hierbij maken ze enzymen aan, die vervolgens bepaalde voedingsstoffen (koolhydraten/suikers, eiwitten) afbreken. Hierdoor verandert de zuurgraad, smaak, geur, verteerbaarheid, de houdbaarheid of het uiterlijk van het product.

Tegenwoordig hebben we een koelkast om producten langer in te kunnen bewaren om zo de houdbaarheid te verlengen. Ook worden er veel producten in de fabriek gefermenteerd. Je staat er eigenlijk niet bij stil maar  veel voedingsmiddelen die je vervolgens in de supermarkt kunt kopen, zijn gefermenteerd. Denk hierbij aan:

• brood,
• zuurkool
• tempé,
• kimchi,
• sojasaus,
• droge worst
• bier,
• wijn,
• kaas,
• yoghurt,
• karnemelk,
• kwark,
• crème fraîche
• azijn

Het hele fermenteerproces verandert het voedsel. Yoghurt is hier een mooi voorbeeld van. In yoghurt zorgt het fermenteren ervoor dat de melksuiker (lactose) wordt omgezet in melkzuur.

Wist je dat je zelf ook heel gemakkelijk groente en fruit kunt Fermenteren? In het onderstaande persbericht wat ik ontving, wordt uitgelegd hoe je dit kunt doen.

Fermenteren is lekker, leuk en gezond

Gefermenteerde groenten stimuleren de gezondheid en zijn vooral heel erg lekker. Zuurkool, augurken, olijven, uien, worteltjes, zowat elke groente leent zich voor fermentatie. Lékué komt nu met een set om zelf eenvoudig gefermenteerde groenten te maken. Erg leuk om te doen. De set bevat twee glazen bokalen van 700 ml met deksel, een Lékué ventiel, twee verstelbare persschijven en een pincet om aan te drukken en te serveren. Meer informatie: www.livwise.nl.

Snelle recepten om te fermenteren

Het basisrecept voor fermenteren is eenvoudig: leg 500 gram gesneden groente in de fermenteerpot, voeg een kop water gemengd met een eetlepel zout toe, druk het geheel goed aan en sluit de pot.

• Pittige rode kool maak je door geroosterde peperkorrels, koriander en venkelzaad toe te voegen aan de fijngesneden rode kool.
• Oosterse worteltjes zijn ook heerlijk: voeg gember, peper en citroengras toe aan julienne gesneden worteltjes.
• Augurken: snijd kleine komkommers over de lengte in vieren, breng water aan de kook met een eetlepel zout, een scheut azijn en inmaakkruiden als mosterdzaad, korianderbolletjes, peperkorrels, dillezaad en kruidnagel. Laat afkoelen en zet de komkommer onder dit mengsel in de pot.

Boekentip>>> Ontdek de heerlijke kunst van het fermenteren:

Het Fermentatie Handboek bevat maar liefst meer dan 75 pagina’s vol handige informatie, tips en inzichten over fermenteren. Vol met informatie, recepten, tips en tricks.

Het fermentatieproces

Het fermentatieproces verloopt het best op kamertemperatuur. Als je de groente bewaart in zout water worden melkzuurbacteriën actief die zorgen voor de fermentatie. Ze zorgen er ook voor dat andere bacteriën geen kans krijgen waardoor er geen bederf optreedt. Door toename van de melkzuurbacteriën wordt de groente steeds zuurder. Het zuurtje maakt dat de groenten als bijgerecht heel goed combineren.

Informatie

Lékué is het merk voor handige kook- en keukenhulpjes. Naast deze handige fermenteerset heeft Lékué nog veel meer leuks.

Deze en alle andere kook- en keukenhulpjes zijn oa. online verkrijgbaar bij Bol.com. Kijk hier voor de hele productlijn.

Online cursus fermenteren

Wil jij een vliegende start maken met fermenteren? Heb je aan een boek niet genoeg en volg jij veel liever korte instructievideo’s? Met als doel om echt alles te leren over ingrediënten, technieken, materialen en recepten? Dan is onze online video cursus over fermenteren perfect voor jou!

Deze cursus is incl. het e-book: Ontdek de heerlijke kunst van het fermenteren

Meer boekentips over fermenteren